Uvod u geografiju

  • Vrsta i nivo studija: Osnovne akademske
  • Status predmeta: Obavezan
  • Broj ESPB: 4
  • Semestar: I
  • Broj časova: 2+1

Cilj predmeta je da student upozna istoriju geografije i stekne skup znanja neophodnih da aktivno i efikasno studira geografiju.

Zadaci predmeta su da student razume zbog čega su danas neophodna geografska znanja, zna kako se širio geografski horizont (u fizičkom i duhovnom smislu te reči), razume šta proučava geografija i koje metode koristi, naučio da koristi geografske izvore i tradicionalna „geografska oruđa”, zavoleo geografiju da bi tu ljubav kasnije prenosio na svoje učenike.

Predavanja: 1) Uvodno predavanje; organizacija Beogradskog univeziteta i karakter univerzitetskih studija; organizacija Geografskog fakulteta; 2–3) Osnovne etape nastanka i razvoja geografije; 4) Zajednički elementi u svim definicijama geografije; 5) Objekat, predmet i sadržaj geografije, struktura geografske nauke, mesto geografije u sistemu nauka, zadaci geografije; 6) Utvrđivanje i provera znanja: prvi kolokvijum; 7) Fizička geografija (gost-predavač, fizički geograf); 8) Regionalna geografija (gost-predavač, regionalni geograf); 9) Veze geografije sa drugim naukama (gost-predavač, astronom); 10) Opštegeografske metode; 11) Utvrđivanje i provera znanja: drugi kolokvijum; 12–13) Tradicionalna geografska „oruđa„ – kompas, globus, geografska karta, atlas; 14) Geografski izvori (klasični i elektronski): bibliografije, enciklopedije, rečnici; geografski časopisi; geografska lektira; 15) Sistematizacija gradiva; potpisi.

Vežbe: 1) Zašto studirati geografiju; anketa; 2) Podela tema praktičnih radova na osnovu ankete; 3–4) Antička geografija: geografi – Eratosten, Hiparh, Strabon, Ptolemej; putnici i moreplovci – Nearh, Pitej; 5) Prezentacija izabranih seminarskih radova; 6) Utvrđivanje i provera znanja: prvi kolokvijum; 7) Geografija srednjovekovlja: putnici – Marko Polo, Al-Idrizi, Ibn-Batuta; putovanja i otkrića Vikinga; doba pripreme velikih geografskih otkrića: H. Moreplovac, P. Toskaneli; 8) Prvi period velikih geografskih otkrića: moreplovci – K. Kolumbo, Vasko de Gama, A. Vespuči, F. Magelan; geografi i kartografi: M. Valdezemiler, A. Ortelijus, G. Merkator; 9) Drugi period velikih geografskih otkrića: B. Varanijus; 10) Prezentacija izabranih seminarskih radova; 11) Utvrđivanje i provera znanja: drugi kolokvijum; 12–13) Novovekovna geografija i rađanje savremene geografije: istraživači – Humbolt, R. Piri, F. Kuk, R. Amundsen, R. Skot, A. Vegener, T. Hejerdal, Ž. Kusto; 14) Savremena geografija u Srbiji: Jovan Cvijić; 15) Prezentacija izabranih seminarskih radova; potpisi.

Obavezna:

Tadić, M. (2005). Ptolemejevska geografija. Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva.

Mastilo, N. (2005). Rečnik savremene srpske geografske terminologije. Beograd: Geografski fakultet.

Lješević, M. (2006). Savremeni pravci razvoja i budućnost geografije. U Srbija i savremeni procesi u evropi i svetu (113–119): Beograd–Tara: Geografski fakultet.

Daneš, J. V. (1927). Jovan Cvijić. Beograd: Geografsko društvo.

 

Geografska lektira:

Gavrilović, D. (1974). Robert Skot. Zemlja i ljudi, 24, 199–210.

Gavrilović, D. (1988). Alfred Vegener. Zemlja i ljudi, 38, 77–84.

Gavrilović, D. (1999). Aleksander fon Humbolt. Globus, 25, 175–181.

Kunjin K. (2006). Vasko da Gama. Beograd: Stena Press.

Cvajg, S. (1948). Magelan. Novi Sad: Matica Srpska.

Jakovljev, A. (2010). Amundsen. Beograd: Stena Press.