Uvod u demografiju

Cilj predmeta je sticanje osnovnih znanja o demografiji kao nauci, predmetu demografskih proučavanja i metodama koje se koriste u demografskim proučavanjima. Posebna pažnja poklanja se teorijskim pogledima na stanovništvo, podeli demografije kao i multidisciplinarnom aspektu demografskih proučavanja i vezama demografije sa drugim naukama, komparativnim metodama demografske analize, izvorima podataka o stanovništvu i primeni relevantnih statističkih pokazatelja i mera u demografskim proučavanjima.

Osposobljavanje studenata za savladavanje nastavnog gradiva u toku daljeg studija demografije, kao i razumevanja značaja primene teorijsko-metodoloških  i aplikativnih znanja u proučavanju stanovništva.

Predavanja:

Istorijat razvoja demografije kao nauke. Značaj demografskih proučavanja i faze demografskih istraživanja. Demografski metod. Predmet proučavanja i tipovi demografskih znanja u naučnoj literaturi. Pojam demografskog razvitka. Stanovništvo kao prirodno-društvena, istorijska i statistička kategorija. Različita gledišta o određivanju predmeta demografije. Podela demografije. Stari i srednjevekovni pisci o stanovništvu. Preteče teorijskih pogleda na stanovništvo. Teorije o stanovništvu - Maltusova teorija. Kritike Maltusa i neomaltuzijanci. Matematičke, biološke i sociološke teorije o stanovništvu. Teorije optimuma stanovništva. Teorije demografske tranzicije. Veze demografije i drugih nauka. Izvori podataka o stanovništvu. Jedinice i obeležja u istraživanju stanovništva. Tipovi i modeli stanovništva.

Vežbe:

Značaj i razrada demografskih teorija (od Maltusa do teorije optimuma), seminarski radovi (prezentacija, diskusija, komentari). Grafička prezentacija i kohortne i transferzalne analize na odabranim primerima. Leksisov dijagram.

D. Breznik, Demografija, analiza, metodi i modeli, Beograd, 1977 (odgovarajuća poglavlja )

J. Malačič, Demografija – teorija, analiza, metode i modeli, Ljubljana, 2000. (odgovarajuća poglavlja )

M. Macura, Prilozi teoriji i politici stanovništva, Ekonomski institut, Beograd, 1985.

A. Wertheimer - Baletić, Stanovništvo i razvoj, Zagreb, 1999. (odgovarajuća poglavlja)