Monitoring zemljišta i vode

Upoznavanje sa osnovnim metodama i tehnikama monitoringa zemljišta i voda, izvorima informacija za utvrđivanje njihovog recentnog stanja, kao i kvantitativnim metodama za određivanje nastalih promena.

Razvijanje svesti o neophodnosti sprovođenja monitoringa zemljišta i vode u cilju očuvanja i zaštite ovih resursa.

Predavanja:

1. Upoznavanje sa problematikom predmeta i sa obavezama studenata datog kursa. 2. Pojam, značaj i ciljevi monitoringa zemljišta i vode; Način formiranja, vrste i obuhvat monitoringa; Medijumi kontrole; Dinamika kontrole i uzimanje uzoraka; Aplikativnost rezultata monitoringa zemljišta i vode. 3. Monitoring erozije zemljišta (mehanička vodna erozija); Osnovni prikaz različitih metodologija. 4. Metod Gavrilovića. 5. USLE i RUSLE metodologija. 6. Metod radionukleida Cs 137. 7. Hidrotehnički metod. 8. Monitoring rečnog režima (suspendovani nanos) i zasipanja akumulacija. 9. Monitoring rečnog režima (hemijski nanos). 10. Monitoring rečnih obala. 11.  Monitoring eolske erozije; Određivanje srednje-godišnjeg intenziteta eolske erozije; 12. Kvalitet vode, pojam, stanje i zaštita; Praćenje (kontrola) kvaliteta površinskih i podzemnih voda. 13. Metodologija određivanja stepena zagađenja zemljišta. 14. Analiza pojave teških metala u zemljištu i rečnom nanosu. 14. Izveštaj o stanju zemljišta i voda u Srbiji. 15. Mere zaštite zemljišta i voda od dalje degradacije.

Vežbe:

1. Upoznavanje sa metodologijom izrade i sadržajem seminarskog rada. 2.  Metodologija prikupljanja podataka za izradu karte erozije: padavine, tipovi zemljišta, topografske analize, vegetacioni pokrivač. 3. Analiza Karte erozije Srbije; Intenzitet erozionih procesa. 4. Izrada karte erozije metodom Gavrilovića. 5. Analiza elemenata rečnog režima: proticaj, suspendovani nanos, rastvorene mineralne materije. 5. Izračunavanje pronosa nanosa i njegovo bilansiranje. 6. Metodologija utvrđivanja intenziteta erozije obala. 7. Obrada izvora podataka za kvalitet zemljišta i voda. 8. Određivanje Serbian water quality index-a. 9. Kartiranje površina sa različitim tipovima degradacije zemljišta. 10.   Izrada katastra izvora zagađenja zemljišta i voda. 11. Kartiranje prostornog rasporeda teških metala u zemljištu. 12. Kolokvijum. 13-15. Izrada i odbrana seminarskog rada.

  1. Jevtić Lj. (1973): Mogućnost određivanja srednje godišnjeg intenziteta eol­ske erozije putem mernih instrumenata. Glasnik Šumarskog fakulteta, Beo­grad.
  2. Dragićević S. (2002): Bilans nanosa u slivu Kolubare. Geografski fakultet, Beo­grad.
  3. Lazarević R. (2004): Metodologija istraživanja mehaničke vodne erozije. Društvo bujičara Srbije i Crne Gore
  4. Toy T., Foster G., Renard K. (2002): Soil erosion – processes, prediction, measu­re­ment and control. John Wiley & Sons, New York.
  5. Mayer R., Bohner A., Plank C., Marold B. (2008): Monitoring Methods – system behind a safer environment. Agricultural research and Education centre, Raumberg, Austria.