Osnovni cilj je da studenti shvate sistemske veze i odnose između kulture i geografske sredine. Pre svega treba upoznati studente s osnovama kulturne geografije i njenim predmetom proučavanja. Oni treba da usvoje potrebna znanja i da razviju kritički pristup analizama kulturnih prostora. Takođe, treba da se aktivno upoznaju s metodama istraživanja teritorijalnosti kulture i steknu sposobnosti za samostalni terenski rad u istraživanjima kulturnog pejzaža.

Upoznati studente sa pojmovnim aparatom geografije civilizacije. Istaći geografske okvire, faktore i genezu civilizacija. Postaviti osnove za morfologiju, tipologiju, fenomenologiju i ekologiju savremenih civilizacija: Indijske, kineske, japanske, jugoistočne Azije, Okeanije, arapsko-islamske, zapadne, zapadnoevropske, istočnoevropske, severnoameričke, latinoameričke i negroafričke. Cilj je da istaknemo individualnosti i tekovine koje u kontekstu globalizacije održavaju raznolikost, i predstavljaju doprinos perspektivi novog sveta, koji očekuje da svako unese u njega najbolje što ima.

Predavanja

1)Kulturna geografija-predmet, zadaci, metode; 2-3)Teritorija u kulturnom kontekstu: Predeli kao proizvod kulture-kulturni pejzaži;Teritorija i identitet. Kulturna geografija lokalnih identiteta; Korporativne kulture i predeli; Pojam i smisao fenomena »geokultura«; Nacionalni stereotipi; 4-5)Etnički identitet u doba kulturne globalizacije i teritorijalnost kulture: Teorijski pogledi na etničnost i etničku eroziju (akulturaciju, asimilaciju); Sociokulturne nejednakosti i isključivosti u prostoru; Rase i rasizam. Položaj žene; Mentalne karte prostora i prostorno ponašanje; Mobilnost stanovništva kao faktor kulturne transformacije; 6-7)Kulturna ikonografija: Kulturni simboli u pejzažu. Kulturna demografija. Kultura i religija. Kulturna ekonomija. Kulturne oblasti i pojasevi (primer Balkana); Kultura i kapital: Geografski aspekti potrošačkog društva;Kultura i transformacija naselja: Primer Beograda;Kultura i priroda–odnos pojedinih kultura prema prirodnoj sredini; 8-9)Kulturna regionalizacija balkanskog poluostrva; 10-11)Pojam civilizacije: Shema linearne evolucije civilizacija Sorokina. Špengler i ciklična koncepcija. Tojnbi i njegova klasifikacija civilizacija. Gumiljov i teorija pasionarnosti; 12)Geografska sredina i civilizacije. Ekumena i njena podela. Velika antropološka žarišta i njihov nastanak: 13-15)Veliki civilizacijski areali savremenog doba: Indijski civilizacijski areal. Indijski podkontinent–geografsko jedinstvo i kulturna raznolikost. Hinduizam . integrativna kultura. Najezde, imperije i spoljašnji uticaji; Kineski civilizacijski areal. Geografska sredina i stanovništvo Kine. Kineska imperija. Kineska civilizacija i njeni uticaji na okolne zemlje; Jugoistočna Azija i Okeanija. Jugoistočna Azija. Okeanija. Australija; Arapsko-muslimanska civilizacija: Areali evropske civilizacije. Zapadna Evropa. Srednja Evropa. Istočna Evropa. Balkan; Areali američke civilizacije. Anglo Amerika. Latinska Amerika i Karibi; Areali negro-afričke civilizacije. Geografski diverzitet, rase i jezici. Civilizacije i kulturni krugovi.

Vežbe

Metode u kulturnoj geografiji. Karetiranje jezika i religija. Rase i rasizam. Nacionalni stereotipi. Etnički identitet. Sociokulturna nejednakost u prostoru. Problem “drugosti” i sociokulturne isključivosti u prostoru. Žene u prostoru. Mentalne karte i prostorno ponašanje. Kulturni pejzaži. Simbolički pejzaži. Kulturni pejzaži Balkanskog poluostrva. Kartografsko predstavljanje civilizacija. Fizičko-geografske karakteristike pojedinih civilizacijskih krugova. Kulturna baština i tekovine pojedinih civilizacija. Analiza relevantne literature o pojedinim civilizacijama. Obrada statističkih podataka o pojedinim civilizacijskim krugovima. Balkan kao civilizacijsko raskršće.

Grčić M. Teorijski modeli stadijalno-evolutivnog razvoja civilizacija. Glasnik SGD, tom LXXXV-No 2, Beograd, 2005.

Huntington P. S. The Clash of Civilizations and the remarking of World order, N. Y., 1996. (ima i srpski prevod).

Braudel F. Grammaire des civilizationns. Paris. Arthaud-Flammarion, 1987.

Cvijić J. Balkansko poluostrvo, knj. II, Beograd, 1966.

Anderson K. and Gale F. Cultural geographies, “Longman”, 1999. (odabrana poglavlja)

Mitchell D. Cultural Geography: A Critical Introduction, Blackwell Publishers, 2000.

Crang M. Cultural Geography, London, Routledge, 1998.

Shurmer-Smith P. Doing Cultural Geography, London: Sage Publications. (pojedina poglavlja).

Odgovarajući članci u časopisima: Social and Cultural Geography, Demografija (Demography), Zbornik radova GF BU, Glasnik Srpskog geografskog društva.