Sticanje znanja u oblasti informacionih sistema životne sredine.

Izrada ekološkog informacionog sistema jedne prostorne celine (opština, regija, okrug i dr.).

Predavanja:

1. Uvodne napomene o ekološkim informacionim sistemima životne sredine (opšta teorija sistema, informacioni sistemi životne sredine, podsistemi i dr.);
2. Baze podataka elemenata životne sredine (geokodirana baza podataka, hijerarhijski nivoi);
3. Modelovanje podataka iz životne sredine (pojam, prostorni, konceptualni, logički modeli);
4. Vrste podataka geoprostora (geometrijski, grafički, opisni podaci);
5. Teme, entiteti, atributi (ime, uzročno-posledične veze);
6. Kartiranje elemenata životne sredine za potrebe ekološkog informacionog sistema (priroda aplikacija GIS-a);
7. Upoređivanje geoprostornih podataka (geometrijsko i atributativno poređenje i poređenje vremenskih komponenti);
8. Izgradnja ekološkog informacionog sistema (definisanje namenskih mapa za potrebe projektovanja ekološkog informacionog sistema, karakteristike podataka);
9. Pravilo topologije (topologija tačaka);
10. Pravilo topologije (topologija linija);
11. Pravilo topologije (topologija poligona);
12. Trodimenzionalno modelovanje podataka iz životne sredine (DEM, DTM, DLM);
13. Geostatističke metode (interpolacija, kriging);
14. Analiza diskretnih entiteta u prostoru (prostorna analiza, mrežna analiza, kreiranje upita);
15. Aktuelna kretanja i trendovi u ekološkim informacionim sistemima.

Vežbe:

1. Upoznavanje sa GIS alatima kojima raspolaže Geografski fakultet u Beogradu (Geomedia, ArcGIS);
2. Definisanje zahteva i analiza izvodljivosti ekološkog informacionog sistema (definisanje prostorne jedinice za rad u pomenutim softverima-opština, regija, okrug i dr.)-početak izrade grafičkog rada;
3. Editovanje rasterskih podataka (kontrola i ispravka rasterskog sadržaja, georeferenciranje, projekcija, datum);
4. Editovanje vektorskih podataka (izrada geometrije, grafike, arhiviranje u bazu podataka);
5. Izgradnja topologije (definisana prostorna celina);
6. Provera izlaznih podataka (povezivanje podataka, kreiranje upita);
7. Određivanje tema, entiteta, atributa za elemente životne sredine određene prostorne celine;
8. Izrada baze podataka pedoloških i geoloških karakteristika određene prostorne celine;
9. Izrada DEM-a i DTM-a određene prostorne celine;
10. Izrada baze podataka za vegetaciju i namenu korišćenja prostora određene prostorne celine (CORINE/Landsat);
11. Izrada baze podataka potencijalnih zagađivača vazduha određene prostorne celine (prema zonama uticaja);
12. Izrada baze podataka zagađivača voda određene prostorne celine (prema zonama uticaja);
13. Izrada baze podataka degradiranja zemljišta određene prostorne celine prema zonama uticaja (fizičko, hemijsko, biološko degradiranje);
14. Izrada baze podataka trenutnog stanja životne sredine određene prostorne celine (voda, vazduh, zemljište, vegetacija);
15. Završetak izgradnje baze podataka životne sredine određene prostorne celine (dopuna i izmena podataka).

Günther O. (1998): Environment Information System, Springer-Verlag, Berlin.
Harvey F. (2008): A Primer of GIS: Fundamental Geographic and Cartographic Concept, The Guilford Press, New York • London.
Richards D. J., Allenby B. R and Compton D. W. (2001): Information System and the Environment, National Academy of Engineering, National Academy Press, Washington.
Wilson P. J., Fotheringham A. S. (2008): The Handbook of Geographic Information Science, Blackwell Publishing, Oxford.
Wadsworth R., Treweek J. (1999): Geographical Information System for Ecology, Longman, Edinburgh.

Ispitna pitanja iz predmeta
„Ekološki informacioni sistemi”

Predmetni nastavnik: prof. dr Miško M. Milanović, vanredni profesor
Smer: Geoprostorne osnove životne sredine
Godina III
Semestar VI

1. Opšta teorija sistema
2. Priroda sistema
3. Definisanje sistema i njegove granice
4. Značaj informacionog sistema životne sredine
5. Osnovne faze izrade informacionog sistema životne sredine
6. Osnovni podsistemi informacionog sistema životne sredine
7. Razlozi nastanka informacionog sistema životne sredine i
preispitivanje i poboljšavanje informacionog sistema životne sredine
8. Pojam modelovanja
9. Modelovanje geoprostornih podataka
10. Prostorni modeli
11. Konceptualno i logičko modelovanje geoprostornih podataka
12. Baze podataka
13. Hijerarhijski nivoi razvoja baza podataka
14. Vrste podataka iz geografskog prostora
15. Geografski entiteti; opisni podaci – atributi
16. Prikazivanje geoprostornih komponenti
17. Karte i priroda aplikacija GIS-a
18. Karte u informacionim sistemima životne sredine
19. Poređenja geoprostornih podataka
20. Globalno pozicioniranje i GPS tehnologija
21. Elementi GPS–a
22. Funkcionisanje GPS–a i princip merenja
23. GPS prijemnik
24. Izgradnja ekološkog informacionog sistema, pravilo topologije
25. Topologija tačaka
26. Topologija linija
27. Topologija poligona
28. Priprema i editovanje podloga; razmer, koordinatni sistemi i
koordinatne mreže
29. Georefenciranje
30. Odabir projekcija karata za potrebe ekoloških informacionih sistema
31. Geometrijske transformacije
32. Generalizacija tematske sadržine
33. Grafička i koceptualna generalizacija
34. Tokovi i alati generalizacije
35. Vizuelizacija geoprostornih elemenata životne sredine
36. Vizuelizacija reljefa – recentno stanje
37. Vizuelizacija geoloških elemenata – recentno stanje
38. Vizuelizacija pedološkog pokrivača – recentno stanje
39. Vizuelizacija hidrografskih elemenata – recentno stanje
40. Vizuelizacija vegetacije – recentno stanje
41. Vizuelizacija zatečenog stanja tehnogenih elemenata životne sredine
42. Vizuelizacija infrastrukturnih elemenata – zatečeno stanje
43. Vizuelizacija objekata stanovanja – zatečeno stanje
44. Vizuelizacija privrednih i javnih objekata – zatečeno stanje
45. Vizuelizacija izmenjenog – degradiranog stanja elemenata životne sredine
46. Vizuelizacija pojava u životnoj sredini nastalih delovanjem prirode
47. Vizuelizacija pojava u životnoj sredini nastalih delovanjem čoveka
48. Trodimenzionalno modelovanje
49. Digitalni model terena (DTM)
50. Digitalni model visina (DEM)
51. Analize sistema životne sredine putem informacionih tehnologija
52. Interpolacija, vrste, primena u informacionim sistemima
53. Geostatističke metode
54. Kriging metode, primena u GIS-u
55. Analiza diskretnih entiteta u prostoru
56. Prostorna analiza
57. Mrežna analiza
58. 3D analiza
59. Kreiranje upita
60. Greške i kontrola kvaliteta GIS proizvoda
61. Faktori koji utiču na pouzdanost podataka
62. Aktuelna kretanja i trendovi u GIS-u