Odsek za demografiju

O studijskoj grupi

Redovne četvorogodišnje studije demografije na Geografskom fakulteta Univerziteta u Beogradu osnovane su školske 1999/2000. godine, na osnovu višedecenijske tradicije naše kuće u izučavanju stanovništva i školovanja obrazovanih profila magistara i doktora nauka iz oblasti populacionih istraživanja.

Studije demografije na ovom fakultetu su koncipirane kroz programe redovnih, master i doktorskih studija, kroz multidisciplinaran pristup izučavanju populacije. Otuda, u redovnim studijama, pored uže stručnih predmeta (prirodno obnavljanje stanovništva, migracije stanovništva, strukture stanovništva, projekcije itd) izvodi se nastava i iz predmeta koji imaju veze sa srodnim naučnim disciplinama: statistika stanovništva, istorijska demografija, epidemiologija, antropologija, ekologija, psihologija, geopolitika, populaciona politika i dr. Na smeru se stiču znanja o teorijskim pitanjima razvitka stavništva, o regionalnoj diferenciranosti demografskih procesa u Srbiji, Balkanu, Evropi i svetu.

Posebna pažnja posvećuje se izradi studija o stanovništvu, koje su primenljive u planovima razvoja privrede, društva, prostornom i urbanističkom planiranju. Otuda naš smer omogućuje sticanje obrazovanja koje se može realizovati kroz zapošljenje u raznorodnim institucijama od lokalnog, državnog do međunarodnog nivoa (matične službe, sekretarijati za privredu, urbanizam, prostorno planiranje, statističke službe, ministarstva za dijasporu, socijalnu politiku, regionalni razvoj, kao i državne institucije, humanitarne i slične organizacije (Crveni krst, nevladine organizacije).

Nastava se organizuje kroz predavanja i vežbe, kao i praktične i terenske nastave, gostovanje profesora i predavača iz zemlje i inostranstva. U nastavi učestvuju profesori iz oblasti demografije, kao i nastavnici sa srodnih fakulteta: filozofski, medicinski, ekonomski i dr.

O demografiji

Demografija je nauka o stanovništvu. Demografska problematika je stara kao i ljudski rod. Pitanja života i smrti, opstanka, fenomen rađanja, bračnog suživota, starenja, duboko su usađena u biološko, društveno i duhovno biće čoveka. Znanja o razvitku stanovništva su nicala u okrilju mnogih nauka, pa je demografija je interdisciplinarna nauka i povezana sa statistikom, sociologijom, ekonomijom, medicinom, biologijom, antropologijom, psihologijom i dugim naučnim disciplinama. Veza između demografije, njenih metoda i tehnika, i razvitka statistike i statističkog metoda kao univerzalnog metoda izučavanja masovnih pojava, posebno je naglašena. Primena savremenih demografskih analiza i projekcija za potrebe planiranja razvoja društva je specifičan doprinos demografije kao nauke.

Za razvoj demografije najzaslužniji su istraživači iz 17. veka, koji su razvili tehnike istraživanja koje se koriste i danas. Osnivač demografije je JohnGraunt. Od starih kultura i civilizacija do danas predmet razmišljanja su bila pitanja razvoja stanovništva u sklopu ukupnog razvoja društva. Veoma poznatu demografsku teoriju izneo je engleski ekonomista ThomasRobertMalthus, a razmatranja slična njegovim aktuelna su do danas. On je iskazao zabrinutost zbog nesrazmere između brzine rasta stanovništva i sredstava za život.

Savremena demografije ipak je zaživela kao samostalna disciplina tek sredinom prošlog veka kada su se istraživanja omasovila i bila inicirana velikim porastom stanovništva sveta. Demografija u Srbiji ima dugu tradiciju.

Demografija proučava promene u broju stanovnika, prirodno kretanje (rađanje i smrtnost), sklapanje i razvod braka, sve oblike migracija stanovništva. Predmet demografije su i strukture stanovništva prema različitim obeležjima kao što su starosna i polna, ekonomska, obrazovna, struktura prema nacionalnosti i religiji, bračna. Demografija istražuje i proučava zakonitosti i pravilnosti u promenama stanovništva pod uticajem nataliteta i mortaliteta, mobilnosti stanovništva i njihovih struktura.

Demografski razvitak je sinonim kompleksnog procesa razvitka stanovništva koji obuhvata prirodno i migraciono kretanje stanovništva i promene u svim strukturama stanovništva, ali i u međusobnoj interakciji i sve to u sklopu delovanja ekonomskih i socijalnih, bioloških, psiholoških i ostalih činilaca koji na direktan ili indirektan način uslovnjavaju ili usmeravaju razvitak stanovništva na određeni način.

Dodatni sadržaj studijskog programa Demografija možete pronaći na našim internet stranicama:

Facebook: https://www.facebook.com/SmerZaDemografijuGeografskiFakultet

Instagram: https://www.instagram.com/odsek_za_demografiju/

Blog: https://demografijars.blogspot.com/